დღიური-637-4 - 1936 წელი
ანდრო ქიტესას ძე გაბარაშვილი, ოსი 75 წლისა, მიამბობს:
უკვდავ-უბერებელი
- მინდა ვიპოვო ადგილი, სადაც ადამიანი უკვდავია და უბერებელი, - გადასწყვიტა ხელმწიფის ვაჟმა.. და გასწია ასეთი ადგილის საძიებლად.
ბევრი იარა თუ ცოტა იარა, მთიან ადგილს მივიდა. ველად უზარმაზარი, ტოტებგაშლილი ჭადარი იდგა. ყმაწვილმა კაცმა მის ჩრდილს ქვეშ მოისვენა და სანამ ისევ გზას გაუდგებოდა, ჭადარსა ჰკითხა:
- მითხარი, ჭადარო, რამდენი ხანია ამ ადგილსა სდგეხარ?
- ორასი წელიწადი იქნება, - შეიშრიალა ჭადარმა.
- მაგრამ ბოლო რა არის შენი?
- სიკვდილი! - უპასუხა ჭადარმა, - მოვა ადამიანი, მომჭრის, ცეცხლს შემიკეთებს - და ვიქცევი ნაცრად, - ამოიოხრა ჭადარმა და გაჩუმდა.
დაფიქრებული მიდის ყმაწვილი კაცი. ბევრი იარა თუ ცოტა იარა - ველად დაინახა უზარმაზარი, ტოტებ-გაშლილი, მძლავრი მუხა. ყმაწვილმა კაცმა მის ჩრდილს შეაფარა თავი და სანამ ისევ გზას გაუდგებოდა, მუხასა ჰკითხა:
- მითხარი, მუხავ, რამდენის წლისა ხარ?
- ხუთასის, - მოკლედ და დინჯად უპასუხა მუხამ.
- მაგრამ ბოლო რა არის შენი?
- განადგურება, - უპასუხა მუხამ, - მოვა ადამიანი, წამაქცევს, ცეცხლს შემიკეთებს... - ამოიოხრა მუხამა და გაჩუმდა.
უფრო მეტად დაფიქრებული მიდის ყმაწვილი კაცი. ბევრი იარა თუ ცოტა იარა - ერთი რაღაც ჯერარნახული, უზარმაზარზე უზარმაზარი, ხავს მოდებული უძველესი ხე დაინახა. ეს იყო მუხათა-მუხა. დაღლილმა ყმაწვილმა კაცმა მის ჩრდილს შეაფარა თავი და სანამ ისევ გზას გაუდგებოდა, მუხათა-მუხას ჰკითხა:
- მითხარი, მუხათა-მუხავ, რამდენის წლისა ხარ?
- [ათას] სამი ათასის წლისა, - უპასუხა მუხათა მუხამ.
- მაგრამ ბოლო რა არის შენი?
- ცხადია, სიკვდილი. ის ისეთი აქლემია, რომელიც ყველას წინ დაიჩოქებს. მაგრამ მიპასუხე, ყმაწვილო კაცო, ვინა ხარ, რას დაეძებ, სად მიეჩქარები?
- მე ხელმწიფის ვაჟი ვარ... დავეძებ ადგილსა და საგანს, უკვდავ-უბერებელს.
- ძნელი საქმე განგიზრახავთ, მაგრამ აი, რა გითხრა. გახვალ აი, ამ ტყის ბოლოს, იქ ერთი დედაბერი დაგხვდება და ყოველივეს ის გასწავლისო.
მართლაც, ტყის ბოლოს დახვდა ყმაწვილს კაცს ეს დედაბერი, რომელმაც ასე უთხრა:
- აი, არც ისე შორს, ერთი აუზია. იქ საღამოთი თორმეტი ანგელოზი მოფრინდება საბანაოდ. მოჰპარე ერთ მათგანს ტანისამოსი, და არ დაუბრუნო, სანამ ღვთის ფიცს არ მოგცემს და საიდუმლოებასაც არ აგიხსნისო.
აი, აუზიც. მოფრინდა 12 ანგელოსი. ყმაწვილმა კაცმა მოიპარა ერთის ტანისამოსი. 11-მა ჩაიცვა, მე-12 შიშველი დარჩა. „დამიბრუნე ტანისამოსი, და ნაცვლად მიიღებ სამს ვაშლს. ის სამი ვაშლი ყველაფერს აგისხნისთო“.
გამობრუნდა ვაჟი სამის ვაშლით.
როდესაც პირველი ვაშლი შესჭამა - ისეთი ჭაღარა შეიქნა, როგორც ეხლა მე ვარ. როდესაც მეორე ვაშლი შესჭამა - მოიკაკვა, დაპატარავდა, აი ამ თითივით. როდესაც მესამე ვაშლი შესჭამა - მტვრად იქცა, ნაცრად.
არ არსებობს ადამიანი უკვდავ-უბერებელი. რისთვის სცხოვრობს ადამიანი? აი, თუნდაც ჩემი შვილი - ყოჩაღი კაცია. მამაძაღლობაში პირველი მამაძაღლია, ბოზობაში, პირველი ბოზია, მხოლოდ ერთი ხასიათი აქვს: საშინლად მკაცრია და გულმოსულობა იცის. მოიყვანა ცოლად ერთი რუსის ქალი. განა ქალი არაა საქართველოში?
ხედავ, აი, ამ რკინას, განა ის როდისმე ტოტებს გამოისხამს? რად გინდა უტოტო, უჯიშო ცხოვრება? ცხოვრება - შთამომავლობაა. ეს რუსის ქალი კი?
*
ვიყიდით გალაკტიონ ტაბიძის წიგნებს:
ლექსებს - 1914 წ. ლექსებს, გამოცემულს [სახელგამის მიერ 1927 წ.] 1919 წელს, ლექსებს, გამოცემულს 1927 წ. [ხვალისთვის].
რათა ჩემს ბინაში არავინ არ იქნას ჩასახლებული და ამითი მომეცეს საშუალება...