ქალაქი წყალქვეშ
ღელვის დროს გემზე „ტეოდორ ნეტტე“
ანძები დატყდენ, როგორც მშვილდები,
ფიქრებს მორევში რაც უნდა კეტდე,
ერთს მათგანს მაინც ვერ მოსცილდები.
რომ დააყარა ქარმა ფაფარი
უზარმაზარი გორების ეტლებს,
პოსეიდონის ძველი ზღაპარი
ეხეთქებოდა ფოლადის კედლებს.
ასფუთიანი ჩაქუჩის ცემით
ცა ჩემზე ცდიდა ძალთა მოკრებას,
მან დაამსგავსა მგზავრობა ჩემი
ცხოვრების ჩემის აბობოქრებას.
გადმოანგრიე შენი ზვირთები,
რომ მხარეებმა მხარეს გაასწროს...
იქუხე - გასწყრი! არ ავტირდები,
არც შებრალებას ვითხოვ არასდროს.
მე სხვანაირად ზვირთი მოვსახე,
მზემ ჩემკენ შუქი რა მოიღერა,
ბოლოს ხომ მაინც მე შემოვძახე
გამარჯვებული ბრძოლის სიმღერა.
როგორ? მე ვქმნიდი იმედებს განგებ!
და მისთვის მსურდა ვარდების ფენა,
მისთვის ვფერავდი მრავალჯერ ჩანგებს,
რომ მხოლოდ მტრისთვის დამეტკბო სმენა?
არა და არა! მრავალი სტანჯა,
მრავალს დაუფრთხო სიმშვიდის ძილი, -
ლექსი ყოველთვის იყო ხანჯალი,
ლექსი მტრებისთვის იყო სიკვდილი.
მოგხვდათ? იგრძენით? შევატრიალე
თუ არა ნისლში მყოფი ბორბალი?
იყო თუ არა ჭექა-გრიალი,
ჩვენი დღეების ცა ნაჭორფალი?
ო, შავო ზღვაო! ასწიე გემი,
შუქი დაენთოს ქაფთა მოკრებას, -
დაე, კვლავ ჰგავდეს მგზავრობა ჩემი,
ცხოვრების ჩემის აბობოქრებას.
მაგრამ შორს ლურჯი გამოჩნდა მთები,
ახლა იქ მყუდრო ნავთსადგურია,
წყალში შთასული არის მითები
და ძველისძველი დიოსკურია.
ნავსადგურიდან თავდება ხაზი,
ერთდროს აქ იდგა მრავალთ-მრავალი
სხვა წინაპარი ჩემი, აფხაზი,
უძველეს დროის შთამომავალი.
გენიალური, უკვდავი ტემა!
პოეტებს, მსხვერპლებს ტლანქი ფურიის,
მე შემიძლიე მივსცე პოემა,
პოემა ახალ დიოსკურიის.
მასში ცხოვრება ღვივის მედგარი
უნდა ჩაეშვა ზღვაში მსახავად,
დახარბდებოდა თვითონ ედგარი
იმ იდუმალი გზის სანახავად.
ზღვის ფსკერზე ეხლაც მეზღვაურები
ძველ კედლებისას ჰპოებენ ხვავებს,
ამოაქვთ ოქრო აუარება
და საგანძურით ავსებენ ნავებს.
ქალაქი წყალქვეშ მძინარი მხარის!
როს შეღამდება ნაცრისფრად ასე,
მაგრამ სინათლე ჯერ კიდევ არის
და ალმაცერად იშლება ზღვაზე -
ნაპირებიდან კავკასიონის
მთებამდე მოსავს ბინდები შავი,
მაშინ მძინარე პონტიის დონის
მე მიმაქანებს ფარული ნავი.
ზღვის ფრინველების გამყივარ ხმაში
თითქო სხვა მესმის იდუმალება,
ილიუზია! ჩვენება! მასში
სულ ახლო, ახლო რომ იმალება.
თითქო ეს ხმები ეკუთვნის არა
მხოლოდ და მხოლოდ ფრინველთ გვიანებს,
მათში წყალქვეშა გუგუნებს ზარა
და ხმა ეკუთვნის ადამიანებს.
მივუყურადებ: ისევ და ისევ
განმეორდება ხმა უცნაური,
ის იდუმალი ქალაქი-სფინქსი
მეძახის უცნობ აურზაურით.
ვგრძნობ, თითქო ფსკერზე ვეშვები ცურვით,
ხელით ვეხები წყალქვეშა თხემებს,
წყალში დამარხულს ვიგრძნობ მომდურვით
ნანგრევებს, ლანდებს, იდეებს, სქემებს.
აქ დაფარულა მთელი კრებული
და სიბნელეში ელავს თვალები,
ის ძველთაძველი შთამომავალი,
ის უძველესი ფეოდალები.
მათი ვერა გრძნობს ფიქრი და ბაგე,
რომ მცხეთის ახლო ახალ ნათებით
ელექტრონების გაჩნდა ქალაქი
ათასეული კილოვატებით.
იყო ქალაქი, იყო საგანი -
ოდესმე მძლავრი და ალიერი,
ეხლა ცივია გზა შინაგანი
და იდუმალი სიცარიელე...
„ტეოდორ ნეტტე“ ახლა ისვენებს
და ფრინველების დასცხრა გუნდები.
მშვიდობით! ხსოვნათ დაკარგულ ფენებს
არასდროს აღარ დავუბრუნდები!
1927
აფხაზეთი